معرفی پروژه dydx ستون تجارت غیر متمرکز

🔹 مقدمه

 

در دنیای پروژه dydx مالی غیرمتمرکز (DeFi)، پروژه dydx یکی از چالش‌های بزرگ انجام معاملات پیچیده مثل معاملات مشتقه، معاملات با لوریج، قراردادهای دائمی (Perpetual) و

نقدینگی بالا است. پروژه dYdX آمده تا یک پلتفرم غیرمتمرکز قوی برای این نوع معاملات بسازد؛ پلتفرمی که عملکرد آن به نحوی طراحی شده که کاربران کنترل کامل بر دارایی‌هایشان داشته باشند، اما امکانات سطح بالا نیز فراهم شود.

 

🔹 داستان پیدایش و تیم سازنده

 

Antonio Juliano بنیان‌گذار dYdX است. او در سال ۲۰۱۷ این پروژه را راه‌اندازی کرد.

ابتدا، dYdX یک پلتفرم margin و قرض‌گیری روی لایه اول اتریوم ارائه کرد، سپس در طی مسیر، برای غلبه بر محدودیت‌های مقیاس‌پذیری و هزینه‌های بالای کارمزد گس، تیم تصمیم گرفت به فناوری‌های لایه دوم مانند StarkEx منتقل شود.

نسخه جدید (که معمولاً تحت عنوان v4 شناخته می‌شود) تبدیل شده به یک بلاکچین مستقل مبتنی بر Cosmos SDK با الگوریتم توافق CometBFT.

این تحول باعث کامل‌تر شدن غیرمتمرکزسازی پلتفرم شد؛ به طوری که همه چیز — از مکانیزم تطبیق سفارشات تا رابط کاربری — به صورت باز و غیرمتمرکز طراحی شده است.

در واقع، تیم dYdX در طول مسیر با چالش‌های فنی و اقتصادی متعددی روبرو شده و راهکارهای نوآورانه ارائه کرده است.

 

🔹 چرا پروژه dydx ساخته شد؟ اهداف اصلی

دلیل اصلی طراحی dYdX، فراهم آوردن امکانات پیشرفته مالی در فضای غیرمتمرکز است. اهداف کلیدی عبارتند از:

1. تجارت مشتقه غیرمتمرکز
اجازهٔ معامله قراردادهای دائمی و مشتقات بدون واسطه و بدون نیاز به اعتمادی به شخص ثالث. کاربران کنترل کامل روی دارایی‌ها دارند.

2. استفاده از مزایای لایه دوم و بلاکچین مستقل
کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت و مقیاس‌پذیری بیشتر با حرکت از لایه اول اتریوم به زنجیره مستقل مبتنی بر Cosmos.

3. غیرمتمرکزسازی واقعی و مدیریت جامعه‌محور (Governance)
تأکید بر اینکه تصمیمات پروتکل باید با مشارکت جامعه و دارندگان توکن DYDX انجام شود.

4. ارائه ابزارهای مالی کامل
به غیر از معاملات مشتقه، dYdX امکاناتی مانند لوریج، قرض‌گیری (Borrowing)، و معاملات Margin را نیز ارائه می‌دهد.

5. توسعه اکوسیستم DeFi پیشرفته
با ترکیب نقدینگی، استیکینگ، توکنومیکس هوشمند و زیرساخت‌های مقیاس‌پذیر، dYdX سعی دارد به قطبی تبدیل شود که دیگر پروتکل‌ها نیز به آن متصل شوند.

 

---

در این بخش به جزئیات خدماتی که dYdX ارائه می‌دهد می‌پردازیم:

قراردادهای دائمی (Perpetuals): معاملات مشتقه بدون تاریخ انقضا که امکان لوریج (اهرم) ارائه می‌دهند.

معاملات Margin و قرض‌گیری: کاربران می‌توانند دارایی‌ها را قرض بگیرند و معاملات اهرمی انجام دهند.

استفاده از فناوری سفارش‌دهی آفلاین + تسویه در زنجیره: سفارشات در خارج از زنجیره پردازش می‌شوند، ولی تسویه در زنجیره انجام می‌شود تا هم سرعت بالا حفظ شود و هم امنیت بلاکچین استفاده شود.

استیکینگ و پاداش‌ها: کاربران می‌توانند DYDX را استیک کنند در استخرهای ایمنی یا نقدینگی و پاداش بگیرند.

حکمرانی و رأی‌گیری: دارندگان DYDX می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های پروتکل مشارکت کنند، مانند تغییرات تنظیمات، افزودن بازارها و تخصیص‌ها.

با این ویژگی‌ها، dYdX ترکیبی از عملکرد پلتفرم‌های متمرکز با امنیت و شفافیت پروتکل‌های غیرمتمرکز ارائه می‌دهد.

 

🔹 ساختار فنی و معماری پروژه dydx v4

 

در ورژن جدید (v4) و زنجیره dYdX، معماری پروژه به‌گونه‌ای طراحی شده است که کاملاً غیرمتمرکز از ابتدا تا انتها باشد:

زنجیره مستقل مبتنی بر Cosmos SDK + CometBFT: بلاکچینی مستقل برای dYdX ساخته شده است که از اجماع اثبات سهام (Proof-of-Stake) استفاده می‌کند.

سفارش‌دهی آفلاین / in-memory orderbooks: سفارش‌ها در حافظه مدیریت می‌شوند و زمانی که معامله تطبیق داده می‌شود، آن را در بلاک ثبت می‌کنند.

نقش Validatorها: ولیدیتورها مسئول تولید بلاک، ترتیب دادن معاملات و تضمین اجرای صحیح پروتکل هستند.

معماری باز و متن‌باز: تمام اجزای پروتکل و فرانت‌اند به صورت متن‌باز هستند و قابل بررسی و مشارکت جامعه‌اند.

طرح جلوگیری از فعالیت مخرب (Anti-MEV / ضد سوءاستفاده از موقعیت‌ها): مکانیسم‌هایی برای کاهش منافع نادرست ناشی از تسویه سفارشات یا ترتیب‌بندی داخل بلاک‌ها در نظر گرفته شده است.

این طراحی تلاش می‌کند هم کارایی بالا و هم امنیت و شفافیت کامل را دریکجا جمع کند.

 

همچنین شما میتوانید مقاله پروژه starknet رو از اینجا ببینید .

 

🔹 توکن DYDX: کاربردها، توکنومیکس و نقش

توکن DYDX نقش بسیار مهمی در اکوسیستم دارد و کارکردهای متعددی را برعهده دارد:

Arash Mehdizade, [9/30/2025 10:21 AM]
حکمرانی (Governance): دارندگان DYDX می‌توانند در رأی‌گیری‌ها شرکت کنند و بر مسیر توسعه پروتکل تأثیر بگذارند.

پرداخت کارمزد: در برخی مدل‌ها، DYDX برای پرداخت هزینه معاملاتی یا تخفیف کارمزد استفاده می‌شود.

استیکینگ / پاداش امنیتی: استیکینگ DYDX در استخر ایمنی یا نقدینگی برای پاداش گرفتن و تقویت امنیت پروتکل.

تنظیم مشوق‌ها (Incentives): پاداش‌های معاملاتی، سهمی از کارمزدها و مشوق‌های دیگر برای کاربران فعال پروتکل.

عرضه کل و توزیع: حداکثر عرضه DYDX برابر با ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ توکن است.

به‌علاوه، یکی از چالش‌هایی که جامعه نسبت به DYDX مطرح کرده، میزان انتشار زیاد توکن‌ها و زمان‌بندی آزادسازی (vesting) است؛ برخی پیشنهاد داده‌اند که انتشار توکن‌ها کاهش یابد یا سهم درآمد پروتکل به دارندگان DYDX داده شود تا انگیزه نگهداری افزایش پیدا ک

🔹 پیش‌بینی قیمتی DYDX و سناریوهای آینده

با توجه به وضعیت فعلی، پروژه فنی، چشم‌انداز DeFi و رقابت، می‌توان چند سناریو برای قیمت DYDX تا سال ۲۰۳۰ تصور کرد:

سناریو محدوده ممکن قیمت شرایط مورد نیاز

سناریو محتاطانه / معتدل $1 تا $5 افزایش تدریجی کاربران و معاملات، بهبود توکنومیکس، کاهش انتشار زیاد
سناریو مرسوم رشدی $5 تا $20 پذیرش گسترده DeFi مشتقه، ورود سرمایه‌گذاران بزرگ، عملکرد فنی قوی
سناریو شدید صعودی $20 به بالا تبدیل شدن DYDX به یکی از ستون‌های مالی Web3، تقاضای زیاد برای کاربردها و استیکینگ

در سناریوی ایده‌آل، اگر dYdX به یکی از اکوسیستم‌های مالی غیرمتمرکز اصلی تبدیل شود و توکنومیکس بهینه شود، قیمت می‌تواند به ده‌ها دلار برسد.

اما باید در نظر داشت که انتشار زیاد توکن و ریسک‌های بازار کریپتو می‌توانند فشار نزولی ایجاد کنند.

 

🔹 کاربران واقعی پروژه dydx

کسانی که از dYdX واقعی استفاده می‌کنند عبارتند از:

1. تریدرهای حرفه‌ای DeFi: کسانی که می‌خواهند معاملات لوریج و مشتقه انجام دهند به صورت غیرمتمرکز
2. سرمایه‌گذاران و هولدرها: افرادی که DYDX دارند و می‌خواهند در حکمرانی شرکت کنند
3. افراگاد مالی (Fintech) و پروژه‌های DeFi دیگر: ممکن است از امکانات dYdX به عنوان زیرساخت استفاده کنند
4. علاقه‌مندان به پروژه‌های غیرمتمرکز: کسانی که به امنیت، شفافیت و کنترل کامل علاقه دارند
5. با گسترش بازار مشتقه در DeFi، تعداد کاربران dYdX احتمالاً به طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
6. مرکز روی معاملات مشتقه و قراردادهای دائمی
7. طراحی لایه دوم / بلاکچین مستقل که امکان مقیاس‌پذیری بالا را فراهم می‌کند
8. ساختار حکمرانی و انگیزشی مجتمع
9. تیم فنی توانمند و تجربه قبلی در نسخه‌های قبلی

 

🔹 چالش‌ها پروژه dydx

• انتشار زیاد توکن و تأثیر آن بر قیمت
• ریسک‌های نقدینگی
• رقابت شدید در حوزه معاملات مشتقه DeFi
• نیاز به عملکرد فنی بسیار بالا برای رقابت با صرافی‌های متمرکز
• مزایای رقابتی
• ترکیب امکانات سطح صرافی متمرکز با امنیت DeFi
• تمرکز بر توسعه بلاکچین مستقل مخصوص معاملات مشتقه
• طراحی غیرمتمرکز کامل در نسخه v4

🔹 جمع بندی

درنهایت پروژه dydx یکی از پروژه های جذاب و پیشنهادی برای سرمایه گذاری در بین رقبای خود می باشد که از لحاظ ساختار فنی  _تیم پشتیبانی  _رودمپ و اهداف پروژه  قابلیت سرمایه گداری به دید بلند مدت را دارد و حتما بخشی ازز سبد سرمایه گداری را به ان انتقال دهید